Puls powinien być na stałym poziomie, na odpowiednim poziomie dla danego wieku. Wszelkiego rodzaju zaburzenia pulsu mogą być oznaką chorób układu krążenia, dlatego nie powinno się ich lekceważyć.
1. Czym jest puls?
Puls jest potocznym określeniem tętna. Jest to falisty ruch wykonywany przez naczynia tętnicze w organizmie. Zależy od elastyczności ścianek tętniczych, skurczów serca, kondycji, wieku, naszych emocji i tego, co w danym momencie robimy. Podczas uprawiania sportu, silnego wysiłku fizycznego, czy też silnych emocji możemy zaobserwować wzrost tętna. Relaks, odpoczynek i sen puls spowalniają.
Aby dokonać prawidłowej i pełnej oceny stanu zdrowia powinno się zmierzyć częstotliwość pulsu (liczymy ilość uderzeń serca w czasie jednej minuty), miarowość tętna (odstępy pomiędzy uderzeniami serca), miarowość tętna (uderzenia serca powinny mieć jednakową siłę), wypełnienie tętnic krwią, napięcie (powiązane z ciśnieniem krwi), szybkość przepływu krwi oraz symetryczność pulsu (sprawdzamy, czy po lewej i prawej stronie ciała jest taki sam).
2. Jaki powinien być puls?
Mówi się, że im wolniejsze bicie naszego serca tym lepiej, gdyż w ten sposób zmniejsza się ryzyko udaru mózgu i zawału serca. Jednak zbyt niski puls także powinien nas zaalarmować. Zbyt wysokie tętno może oznaczać podwyższone ciśnienie.
Podczas mierzenia pulsu najczęściej badamy częstotliwość tętna, czyli ilość uderzeń serca w czasie jednej minuty. Prawidłowa częstotliwość pulsu jest zależna przede wszystkim od wieku i wynosi:
• Dla płodu – od 110 do 115 uderzeń na minutę,
• Dla niemowlęcia – 130 uderzeń na minutę,
• Dla dziecka – 100 uderzeń na minutę;
• Dla młodzieńca – 85 uderzeń na minutę,
• Dla osoby dorosłej – 70 uderzeń na minutę,
• Dla osoby starszej – 60 uderzeń na minutę.
3. W jaki sposób mierzy się tętno?
Tętno możemy sobie mierzyć sami. Trzeba jednak pamiętać, że aby pomiar był prawidłowy – powinno się mierzyć puls rano tuż po przebudzeniu lub po dłuższym odpoczynku. Wszelkiego rodzaju silniejsze emocje, wysiłek fizyczny i praca mogą zaburzać prawidłowy wynik.
Aby uzyskać prawidłowy wynik powinno się środkowym i wskazującym palcem prawej dłoni uciskać lewy nadgarstek (w miejscu tętnicy promieniowej) albo tętnicę szyjną (należy poszukać zagłębienia na szyi, tuż pod żuchwą). Kiedy uda się wyczuć tętno, należy włączyć stoper i policzyć uderzenia przez 15 sekund. Uzyskany wynik mnożymy razy 4 (1 minuta). Dzięki temu uzyskujemy potrzebną ilość uderzeń na minutę.
4. Zbyt wysokie lub zbyt niskie tętno
Jeśli nasze serce bije szybciej niż 100 razy na minutę może to oznaczać tachykardię (czyli częstoskurcz). Takie tętno może być skutkiem nadmiernego stresu, wypicia dużej ilości alkoholu, gorączki, czy też odwodnienia. Częstoskurcz może wskazywać również na nieprawidłową dietę, otyłość, cukrzycę oraz choroby tarczycy.
Puls niższy od 60 uderzeń na minutę to bradykardia. U sportowców jest to wynik prawidłowy i nie powinien budzić podejrzeń. U każdej innej osoby może wskazywać na niedoczynność tarczycy oraz na schorzenia układu nerwowego.